Giải phẫu xương hàm

1.1. Cung cấp máu

Cung cấp máu rất cần thiết cho việc lành thương xương sau cắt mở xương. Bell và Levey 1969 18] và 1970 đã chỉ ra trong một nghiên cứu rằng màng xương cần thiết để duy trì cung cấp máu cho răng của một đoạn hàm di động [12, 18]. Ngay cả khi màng xương ổ răng mặt má được bóc tách, cần cẩn thận để không gây căng hoặc rách. Phẫu thuật cắt xương ổ răng dưới chóp chân răng cần được lên kế hoạch cẩn thận để đảm bảo tránh các cuống mạch máu càng lớn càng xa càng tốt. Ở hàm dưới, đoạn gần của phần xương cắt theo chiều đứng có cơ chân bướm ngoài bám và bao khớp thái dương hàm. Trong một số nghiên cứu gần đây, người ta đã đề xuất tách cơ bám vào đoạn gần. Tuy nhiên, trong các tài liệu cũ, người ta khuyến cáo giữ nguyên phần bám của cơ này. Rõ ràng, cả hai cách tiếp cận khi được sử dụng đều không cho thấy bất kỳ sự khác biệt đáng kể nào về kết quả lâm sàng. Tuy nhiên, điều quan trọng là khoảng cách giữa đường cắt với chóp chân răng phải cách ít nhất là 5 mm. Giữ khoảng cách này sẽ giảm thiểu chấn thương răng và tủy răng, đồng thời một đoạn di động sẽ có sức sống lớn hơn để tồn tại nhờ tăng cung cấp mạch máu.

Nên xử lý các mô mềm một cách cẩn thận để duy trì đủ lượng máu cung cấp cho đoạn xương được cắt ra và tránh gây thương tích cho các cấu trúc quan trọng khác.

Các mạch quan trọng cần xem xét khi lập kế hoạch phẫu thuật chỉnh hình là động mạch ổ răng trên sau (PSA), động mạch khẩu cái lớn, động mạch hàm trên, đám rối tĩnh mạch cắn, động mạch ổ răng dưới và động mạch má (Hình 3).

Hình 3. Các mạch nổi bật cần xem xét trong phẫu thuật chỉnh hình là động mạch răng trên sau (PSA), động mạch khẩu cái lớn, động mạch hàm trên, đám rối tĩnh mạch chân bướm, động mạch xương ổ răng dưới và động mạch má.

1.2. Dây thần kinh

Các nhánh thần kinh mặt hiếm khi bị tổn thương trong phẫu thuật chỉnh hình, nhưng cần hết sức thận trọng khi phẫu thuật cắt dọc cành lên xương hàm dưới theo đường ngoài. Đường đi của dây thần kinh xương ổ răng dưới qua ống tủy hàm dưới có nguy cơ bị tổn thương cao hơn khi tiến hành phẫu thuật xương hàm dưới. Nhịp tim chậm và ngừng tim có thể xảy ra trong quá trình bẻ tách xương và di động hàm trên do phản xạ tim thần kinh sinh ba, do tác động vào phần trung tâm hoặc ngoại vi của dây thần kinh sinh ba trong quá trình tách hàm trên [19]. Tất cả các bệnh nhân có thể gặp các mức độ rối loạn cảm giác khác nhau trong vài tháng sau phẫu thuật như tê, tăng cảm giác hoặc ngứa sau BSSO [20]. Những bệnh nhân trải qua quá trình cắt xương Le Fort II và III có thể bị rối loạn chức năng cảm giác thần kinh dưới ổ mắt.

1.3. Cơ

Như đã đề cập ở trên, cơ rất quan trọng trong phẫu thuật chỉnh hình. Một mặt, chúng cần thiết cho việc cung cấp máu cho các đoạn xương, và mặt khác, chúng có tác động đến việc tái phát sau phẫu thuật. Phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến cơ theo hai cách khác nhau; chúng có thể thay đổi chiều dài và hướng hoạt động của cơ. Các cơ có thể bị ảnh hưởng bởi phẫu thuật chỉnh hình là nhóm cơ nhai.